علائم و عوارض کم کاری تیروئید و پر کاری تیروئید

علائم و عوارض کم کاری تیروئید و پر کاری تیروئید ، کم‌کاری غده تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم (Hypothyroidism) در بین بیماری‌های غده درون‌ریز شایع‌ترین بیماری پس از دیابت است. به زبان ساده این بیماری هنگامی ایجاد می‌شود که غده تیروئید نتواند به اندازه نیاز بدن هورمون تولید کند. هورمون غده تیروئید تری یدوتیرونین (T۳) و تیروکسین (T۴) است. این هورمون‌ها وظیفه تنظیم مصرف انرژی، تولید گرما و تسهیل رشد در بدن را برعهده دارند. بیماری در زنان سه برابر شایع‌تر از مردان است.

كم‌كاري تيروئيد چيست؟

در اين حالت غده تيروئيد بي‌كفايت مي‌شود, يعني ديگر قادر نيست به اندازه كافي هورمون‌هاي تيروئيدي توليد نمايد. از هر 100 نفر حدود 2 نفر مبتلا به كم‌كاري تيروئيد هستند. البته درجات خفيف‌تر كم‌كاري تيروئيد شيوع بيشتري دارد.

اگر كم‌كاري تيروئيد درمان نشود معمولاً شديدتر شده و شكايات ناشي از آن بيشتر مي‌شود. در اندكي از موارد عوارض تهديد كننده حيات مانند نارسايي قلبي و اغما ديده مي‌شود. كم‌كاري تيروئيد با انجام آزمايش خون شناسايي و به راحتي قابل درمان است.

به چه علت تيروئيد كم‌كار مي‌شود؟

شايع‌ترين علت بي‌كفايتي (نارسايي) غده تيروئيد, التهاب آن به علت اشكال در سيستم ايمني خود فرد اسـت كه بيماري‌ هاشيموتو ناميده مي‌شود. معمولاً سيستم ايمني بدن ما فقط در مقابل تهاجمات خارجي مانند باكتري‌ها و ويروس‌ها وارد عمل مي‌شود و به خود بدن حمله نمی كند.

در التهاب تيروئيد به علت خودايمني, سيستم ايمني خود فرد, غده تيروئيد را به اشتباه (به جاي بيگانه) مورد تهاجم قرار مي‌دهد و به آن آسيب مي‌رساند. به طوري كه ظرفيت توليد هورمون كاهش مي‌يابد. بيماري‌هاي خود ايمن سرايت كننده نيستند ولي ممكن است در يك خانواده بيش از يك نفر مبتلا شود. خانم‌ها استعداد بيشتري براي ابتلا به اين بيماري‌ها دارند.

نوع ديگر, التهاب تيروئيد پس از زايمان است كه 5-11 درصد خانم‌ها را در فاصله كوتاهي پس از زايمان مبتلا مي‌كند و معمولاً يك وضعيت موقتي است.

يك علت شايع ديگر بي‌كفايتي (نارسايي) غده تيروئيد, درمان‌هاي انجام شده روي پركاري تيروئيد است. يعني وقتي براي كنترل غده تيروئيد پركار از يد راديواكتيو يا جراحی استفــاده مي‌شود, چند ماه تا چند سال بعد تيروئيد ممكن است كم‌كار شود.

در حدود 100 ميليـون نفر در سـراسر جهان يد كافي دريافت نمي‌كنند. يد يك ماده شيميايي است كه تيروئيد از آن براي توليد هورمون استفاده مي‌كند و كمبود شديد آن با كم‌كاري تيروئيد همراه است. اين مشكل با استفاده از نمك‌هاي يددار در ايران برطرف شده است.

علائم تیروئید کم کار

ممکن است در ابتدا، هیپوتیروئیدیسم علائم قابل‌توجهی نداشته باشد اما با گذر زمان این علائم ظاهر می‌شوند:

• احساس خستگی
• افزایش وزن
• یبوست
• ازدست‌دادن میل جنسی
• ریزش مو
• شکننده شدن موها و ناخن‌ها
• پوست خشک و همراه با خارش
• مشکلات یادگیری و حافظه
• سقط جنین
• سقط مکرر

پرکاری تیروئید چیست؟

وقتی تیروئید بیش از اندازه فعالیت کند و هورمون زیادی تولید کند گفته می شود که فرد مبتلا به پرکاری تیروئید می باشد.

پرکاری تیروئید میتواند به دلیل گره در غده تیروئید ایجاد شود. این توده ها در تیروئید به وجود می آیند و گاهی شروع به تولید هورمون تیروئید میکنند. توده های بزرگ باعث ایجاد گواتر میشوند و مشهود هستند. توده های کوچک تر با سونوگرافی قابل تشخیص هستند.

علائم پرکاری تیروئید

علائم و عوارض کم کاری تیروئید و پر کاری تیروئید ، ترشح زیاد هورمون‌های تترا یدوتیرونین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) می‌تواند باعث افزایش متابولیسم بدن شود. به این حالت پرکاری متابولیسم گفته می‌شود و علائمی همچون افزایش ضربان قلب، فشار خون بالا و لرزش دست دارد. همچنین ممکن است فرد زیاد عرق کند و نتواند گرمای زیاد را تحمل کند. پرکاری تیروئید، تغییرات حرکات روده، کاهش وزن و نامنظم شدن چرخه‌ی عادت ماهانه در زنان را به دنبال دارد.

خود غده‌ی تیروئید هم می‌تواند به‌صورت متقارن یا نامتقارن متورم شود. کُره‌ی چشم فرد هم ممکن است برجسته شود. این حالت یکی از علائم اگزوفتالمی و بیماری گریوز است.

سایر علائم پرکاری تیروئید:

• افزایش اشتها
• عصبی شدن
• بی‌قراری
• نداشتن تمرکز
• ضعف عضلانی
• ضربان نامنظم قلب
• بی خوابی
• شکنندگی و نازکی مو
• خارش پوست
• ریزش مو
• تهوع و استفراغ
• بزرگ شدن سینه در مردان

تشخیص علائم تیروئید و درمان کم کاری تیروئید برای این کار، پزشک آزمایش خون را برای‌‌اندازه‌گیری سطح هورمون TSH و تیروئید انجام می‌دهد. سطح TSH بالا و سطح تیروکسین پایین می‌تواند به این معنی باشد که تیروئید شما کم کار است.

این سطوح همچنین می‌تواند نشان دهنده این باشد که غده هیپوفیز شما TSH بیشتری آزاد می‌کند تا غده تیروئید را تحریک کند تا هورمون‌های خود را بسازد. درمان اصلی علائم تیروئید مصرف قرص‌های هورمون تیروئید است. دریافت دوز مناسب بسیار مهم است، زیرا مصرف بیش از حد هورمون تیروئید می‌تواند علائم پرکاری تیروئید را ایجاد کند.

درمان کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید

علائم و عوارض کم کاری تیروئید و پر کاری تیروئید ، همان طور که گفته شد پر کاری و کم کاری تیروئید یکی از مشکلات بسیار شایعی است که بیشتر افراد به آن دچار می شوند و می بایست حتما آن را درمان کرد و از عوارض آن جلوگیری کرد.

یکی از راه های درمان تنظیم ید است. اما قبل از هر چیزی برای اینکه آزمایش‌های مربوط به آن را انجام دهید به پزشک مراجعه کنید. در مراحل بعد مواد غذایی هستند که به درمان کمک می‌کنند. کسانی که به کم کاری تیرویید مبتلا هستند باید این مواد را مصرف کنند:

ممکن است ویتامین دی بدن شما کم باشد. روزی ۱۵ دقیقه در مقابل آفتاب قرار بگیرید و اگر در آزمایش خون ویتامین دی شما پایین بود با تجویز پزشک مکمل مصرف کنید.

مصرف زنجبیل را فراموش نکنید. این ماده خواص خیلی زیادی دارد و برای تیروئید کم کار مناسب است. می‌توانید آن را با چای و عسل فوراور مصرف کنید و در غذاها و سوپ بریزید.

جودوسر مصرف کنید تا از یبوست راحت شوید.

غذاهای دریایی بخورید. مثل ماهی سالمون، قزل‌آلا و حلزون. این مواد منبع ید هستند و گفتیم ید چقدر در عملکرد تیروئید تاثیر دارد.

کسانی که پرکاری تیروئید دارند اگر در اثر مصرف هورمون تیروئید به آن دچار شدند باید دوز مصرف را کاهش بدهند. یکی از روش‌های درمان آن استفاده از ید رادیواکتیو است. و یکی از راه‌های درمان آن برای طولانی‌مدت جراحی است.

یکی از راه های پیشگیری از کم کاری و یا پر کاری تیروئید استفاده از دارو های گیاهی است که بهترین راه درمان تیروئید است.کمپانی فوراور هم برای شما پیشنهادات عالی و کاملا گیاهی دارد. سری به پکیج بهبود کم کاری تیروئید و پکیج بهبود پرکاری تیروئید از محصولات فوراور لیوینگ امریکا بزنید. محصولات فوراور کاملا گیاهی و طبیعی بوده و هیچ عوارضی ندارند.

چه فاکتورهایی خطر ابتلا به کم‌کاری تیروئید را افزایش می‌دهند؟

احتمال بروز کم‌کاری تیروئید در هر فردی وجود دارد. عوامل زیر خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند:

• جنسیت مؤنث (کم‌کاری تیروئید در زنان شیوع بیشتری دارد)
• سن بالاتر از ۶۰ سال
• داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری‌های تیروئیدی
• مبتلا بودن به بیماری‌های خود ایمن مثل دیابت نوع یک و بیماری سلیاک
• دارا بودن سابقه مصرف داروهایی مثل ید رادیواکتیو و یا داروهای سرکوب‌کننده تیروئید
• داشتن سابقه پرتودرمانی در ناحیه گردن و بالاتنه
• دارا بودن سابقه جراحی تیروئید
• باردار بودن و یا زایمان کردن در ۶ ماه گذشته

در چه وضعيت‌هايي ممكن است نياز به دارو افزايش يابد؟

علائم و عوارض کم کاری تیروئید و پر کاری تیروئید ، اگر وزن بيمار بيشتر شود, در صورتي كه خانم مبتلا به كم‌كاري تيروئيد باردار شود, بعضي بيماري‌هاي گوارشي كه منجر به اختلال جذب لووتيروكسين مي‌شوند, رژيم غذايي پرفيبر و كلستيرامين (داروي پايين آورنده كلسترول خون), آنتي اسيدهاي حاوي كلسيم يا آلومينيوم يا قرص‌هاي آهن مي‌توانند در جذب لووتيروكسين مشكل ايجاد نمايند.

لذا مقدار مصرف لووتيروكسين بايستي در موارد فوق افزايش يابد. و يا در مورد داروها لووتيروكسين در زمان‌هاي ديگري از شبانه‌روز مصرف شود. همچنين داروهاي ضدتشنج و ريفامپين با تسريع دفع لووتيروكسين ممكن است نياز به آن را افزايش دهند.